Ćwiczenia pleoptyczne i ortoptyczne
Oczy dzieci rosną wraz z nimi, a mięśnie oka są elastyczne, dlatego ćwiczenia oczu u dzieci mają bardzo dobre rokowania. W przypadku niedowidzenia bądź zeza u dzieci stosuje się ćwiczenia pleoptyczne i ortoptyczne. Ćwiczenia przeprowadza się na specjalistycznych urządzeniach, ale łączy się je z zabawą, aby dziecko chętnie w nich uczestniczyło.
W naszej Klinice mali pacjenci mogą korzystać z pracowni wyposażonej w sprzęt potrzebny do przeprowadzenia różnego rodzaju ćwiczeń ortooptyczno-pleoptycznych.
Ćwiczenia pleoptyczne
Stosowane w niedowidzeniu, ćwiczenia pleoptyczne pobudzają plamkę do lepszego widzenia, a ich celem jest przywrócenie dominującego znaczenia plamki w polu widzenia, czyli widzenia centralnego.
Wykonywane są przy użyciu eutyskopów, stymulatorów widzenia Camp (Campbella), cheiroskopów oraz lokalizatorów dźwiękowych.
Aparaty i urządzenia do ćwiczeń:
Eutyskop
Służy do naświetlania oka chorego (niedowidzącego). Stymuluje plamkę żółtą i wspomaga widzenie centralne.
Stymulator widzenia Camp (Campbella)
Podczas ćwiczeń powstaje silna stymulacja, która pobudza widzenie centralne (plamkowe) oraz powstaje prawidłowa koordynacja oko-ręka. Dziecko na obracających się kartach Tellera (testy z czarno-białymi prążkami) rysuje obrazek na szybce, za pomocą specjalnych pisaków.
Koordynator-cheiroskop
Ćwiczenia polegają na wykorzystaniu zjawiska Haidingera (obracającego się „śmigiełka – wiatraczka”), które widziane jest tylko plamką żółtą. Dziecko patrzy na obracające się śmigiełko, zmuszając tym samym plamkę żółtą do widzenia centralnego.
Lokalizator dźwiękowy
Ćwiczenia mają na celu poprawę ostrości wzroku, utrwalenie widzenia centralnego i lokalizację oko-ręka. Dziecko obrysowuje specjalnym rysikiem wzory na aparacie, a gdy popełni błąd, słyszy dźwięk – wtedy wie, że trzeba się poprawić, czyli skorygować lokalizację oko-ręka.
Ćwiczenia ortoptyczne
Celem tego rodzaju ćwiczeń jest doprowadzenie do powstania, wzmocnienia lub rozszerzenia widzenia obuocznego i zmniejszenia kąta zeza u dzieci. Do przeprowadzenia ćwiczeń ortoptycznych wykorzystywane są m.in. synoptofory, cheiroskopy, ekran Hessa i inne urządzenia służące poprawie konwergencji i kontrolowaniu ustawienia oczu.
Aparaty i urządzenia do ćwiczeń:
Synoptofor
Podstawowym aparat w leczeniu ortoptycznym. Służy do diagnostyki i leczenia zeza, ćwiczenia fuzji i jej zakresów.
Urządzenie do ćwiczeń konwergencji
Zbieżności oczu, tzw. „ślimak”.
Cheiroskop
Ćwiczenia te mają pobudzić obuoczne widzenie i usunąć tłumienie. Dziecko jednym okiem widzi obrazek w lusterku, a drugim patrzy na kartkę i wykonuje rysunek, obrysowując dokładnie obrazek, który jest „psychicznie” rzutowany na kartkę.
Ekran Hessa
Badanie polegające na ocenie ruchomości gałek ocznych, wykonywane jest metodą koordynometrii.
Głównymi wskazaniami do jego wykonania są: zez, podwójne widzenie oraz zaburzenia ruchomości gałek ocznych.
Posłuchajmy w filmiku dr hab. med. Aleksandry Koszewskiej-Kołodziejczak, która opowiada, na czym polegają ćwiczenia pleoptyczne i ortooptyczne i jakie ćwiczenia pobudzają widzenie obuoczne.